ပတၱျမား ငေမာက္အေၾကာင္းသိေကာင္းစရာ

ပတၱျမား ငေမာက္ အေၾကာင္း အေသးစိတ္
ေခါင္းစဥ္ ေလးမ်ဳိးေတြရတယ္။
(၁) ပတၱျမားငေမာက္
(၂) ရရွိပံု
(၃) ထူးျခားခ်က္
(၄) ေပ်ာက္ဆံုးပံု ဆုိၿပီး ၿပီးသြားေရာ အစအနပါ ေပ်ာက္သြားတယ္။

ပတၱျမား ငေမာက္
==========
ျမန္မာဘုရင္မ်ားအဆက္ဆက္တြင္ အထြတ္အျမတ္ထားခဲ့ေသာ ပတၱျမားငေမာက္ ေက်ာက္ျမတ္ရတနာကို မိုးကုတ္ပတၱျမားနယ္ေျမအတြင္း အင္းေခါင္းမွ ရရွိသည္။ ၄င္းေက်ာက္ကို အင္ၾကင္းေတာင္ႏွင့္ ေက်ာက္ေဆာင္လူးေတာ္မ်ားမွ ရသည္ဟုလည္း မူကြဲလွ်က္ရွိသည္။

ရရွိပံု
===
ရရွိပံုမွာ ခ်င္းတြင္းနယ္သားျဖစ္ေသာ ငေမာက္ဆိုသူသည္ မိုးကုတ္နယ္ေျမတြင္ လာေရာက္ၿပီး လယ္ယာစိုက္ပ်ဳိးေနထိုင္ရာ၊ တစ္ညေသာအခါ မိမိၿခံအတြင္းမွ ၿပိဳးၿပိဳးပ်က္ပ်က္ အေရာင္တလက္လက္ႏွင့္ ထူးဆန္းေတာက္ပ ေနသည္ကို ျမင္ရသျဖင့္ သြားေရာက္ၾကည့္ရွဳေလေသာ္ အလြန္တရာလွပေသာ ေက်ာက္နီ ပတၱျမားႀကီး တစ္လံုးကို
ေတြ႕ရွိေလသည္။ ငေမာက္လည္း ၀မ္းသာစြာ ေကာက္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ သိမ္းဆည္းထားရာမွ ၂ပိုင္းခြဲၿပီးလွ်င္ တစ္ပိုင္းကို ေယာက္ဖျဖစ္သူ ေမာင္ေရႊအား တ႐ုတ္ျပည္ဘက္သို့ ေရာင္းရန္ေစလႊတ္လိုက္ၿပီးေနာက္၊ က်န္တစ္ပိုင္းကို သကၠရာဇ္ ၁၀၂၃ခု၊ ငါးထပ္ႀကီးဒါယကာ ပင္းတလဲမင္း လက္ထက္ အင္း၀ၿမိဳ႕ေတာ္သို့ သြားေရာက္ ဆက္သရာ ဘုရင္မင္းျမတ္လည္း မ်ားစြာႏွစ္သက္အားရ ၀မ္းေျမာက္လွသျဖင့္ ငေမာက္အား ဆုေတာ္ေငြမ်ား ေပးသနားေတာ္ မူလိုက္ေလသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ထိုပတၱျမားကို ငေမာက္ဆိုသူ ဆက္သသျဖင့္ ငေမာက္ပတၱျမား ဟု ထင္ရွားေက်ာ္ေစာေလသည္။ တ႐ုတ္ျပည္သို့ ေရာက္သြားေသာ ထိုေက်ာက္တစ္ပိုင္းမွာလည္း ထိုအခ်ိန္၌ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ မင္မင္းဆက္ ပ်က္စီးၿပီး တိုင္းျပည္မၿငိမ္မသက္ ဖ႐ုိဖရဲ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ နီးစပ္ရာတိုင္းျပည္မ်ားသို႔ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္ေနၾကသျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္သို႔ ေရာက္သြားေသာ ထိုေက်ာက္တစ္ပိုင္းကို ျမန္မာျပည္ ခို၀င္လာေသာ တရုတ္လူမ်ိဳးတစ္ဦးလက္ထဲတြင္ ငေမာက္ ေရာင္းခ်ခဲ့ေသာ ပတၱျမားတစ္ပို္င္းလည္း ပါလာခဲ့ပါသည္။ ထိုတရုတ္လူမ်ိဳးကုန္သည္ႀကီးသည္ ထိုပတၱျမားတစ္ပုိင္းကို ျမန္မာဘုရင္အား ဆက္သခဲ့ရာ ဘုရင္လည္း၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာ လက္ခံၿပီး ဆုေတာ္ေငြမ်ား ျပန္လည္ေပးသနားခဲ့ပါသည္။ ဘုရင္မင္းျမတ္လည္း ၀မ္းသာအားရ၊ မိမိတြင္ရွိရင္းျဖစ္ေသာ (ငေမာက္)ေက်ာက္တစ္ျခမ္းႏွင့္ ဆက္စပ္ၾကည့္ရာ တစ္လံုးတည္း ႐ွဳမၿငီးသည့္ ေက်ာက္ႀကီး ျဖစ္ေၾကာင္းသိကာ၊ ငေမာက္အား အားလံုးကို မဆက္သရသေလာဟု အမ်က္ေတာ္ပြားသျဖင့္၊ မင္းပရိယာယ္ျဖင့္ ေရေ၀းရာေတာင္ကုန္းတြင္ မီးေလာင္စင္ႀကီးမ်ား ျပဳလုပ္ၿပီး၊ ငေမာက္၏ ေဆြ(၇)ဆက္ မ်ဳိး(၇)ဆက္ ကိုေခၚကာ ကြပ္မ်က္ေတာ္မူေလသည္။ ငေမာက္ႏွင့္ ေဆြမ်ိဳးမ်ား ေသဆံုးခဲ့ရေသာေနရာကို ေလာင္းစင္ရြာဟူ၍၄င္း၊ ေရႏွင့္ေ၀းေသာေနရာျဖစ္ ၍ ေရေ၀းရြာ ( ေနာင္တြင္ ေရေ၀ရြာ ) ဟူ ၍ ၄င္း ယခုတိုင္ ေခၚဆိုေနၾကေသးသည္။ မီးတိုက္ေနေသာ အျခင္းအရာကို ငေမာက္၏ အမျဖစ္သူ ေဒၚနန္း ျမင္လွ်င္ လြတ္ရာသို႕ ေျပးရရွာေလသည္။ ေတာင္ေပၚတစ္ခုသို႔ ေရာက္ေသာအခါ ျပန္လွည့္ ၾကည့္လိုက္ရာ၊ မ်ားစြာပူပင္ေသာက၊ စိတ္ဒုကၡေရာက္ၿပီး ရင္ကြဲနာက်ကာ ထိုေတာင္၌ပင္ ေသေလသည္။ ၄င္းေသဆံုးရာ၌ လြမ္းေစတီကေလး တစ္ဆူကိုပင္ တည္ထားလွ်က္ရွိေပသည္။ ေဒၚနန္းလွည့္ၾကည့္သည့္ေတာင္ကို အစြဲျပဳၿပီး ေဒၚနန္းၾကည့္ေတာင္၊ ကာလၾကာေသာအခါ ေဒၚနန္းၾကည္ေတာင္ ဟု ေခၚေ၀ၚၾကေလသည္။ ၄င္းပတၱျမားမ်က္ရွင္မွာ တတိယအဂၤလိပ္-ျမန္မာ စစ္ပြဲတြင္ အစတံုးကာ လံုးလံုးႀကီး ကြယ္ေပ်ာက္ၿပီး မည္သည့္လက္သို႔ ေရာက္ေနသည္ဟု အေသအခ်ာ မေျပာျပႏိုင္ေတာ့ေပ။

ထူးျခားခ်က္
======
ငေမာက္ပတၱျမား (ေခၚ) ပတၱျမားငေမာက္ အေလးခ်ိန္မွာ ရတီ (၉၀) ရွိၿပီး လံုးေခ်ာေသြးထားကာ အရည္အေသြး အလြန္ေကာင္းလွေၾကာင္း သိရပါသည္။ စြတ္စြတ္ျဖဴေနေသာ ၀ါဂြမ္း ( သို႕) ႏြားနိဳ႕အတြင္းတြင္ ထိုပတၱျမားကို ထည့္လုိက္္လွ်င္ ၀ါဂြမ္းႏွင့္ ႏြားနိဳ႕ပင္ အနီေရာင္ေျပာင္းလာေၾကာင္း သိရပါသည္။ ိုပတၱျမားငေမာက္ကို လက္ညႇိဳးႏွင့္ လက္မ ညႇပ္ကိုင္ထားလွ်င္ အရည္လည္ၿပီး ေပါက္ကြဲယိုစီးမလား ထင္ရသည္။ ေမွာင္ထဲမွာ အနီေရာင္တလွ်မ္းလွ်မ္း ျဖာထြက္ေနသည္။ လက္ထဲ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဆုပ္ထားေပမဲ့ ေအးျမေနသည္။ ေရထဲစိမ္ေသာက္လွ်င္ လည္ေခ်ာင္းနာ၊ ရင္ပူ၊ ေခါင္းကိုက္၊ ဇက္ေလး၊ မူးေမာ္၊ ေမာပန္းတာေတြ ေပ်ာက္ၿပီး အားအင္တိုးလာသည္ဟု ဆိုသည္။ မ်က္ႏွာကို ပြတ္သပ္ေပးလွ်င္ ေအးျမၿပီး၊ ၀က္ျခံ တင္းတိတ္ ကင္းေစသည္။

ေပ်ာက္ဆံုးပံု
=======
" သီေပါက တိုင္တန္းသည့္ ငေမာက္ပတၱျမားအပါအဝင္ အဖိုးတန္ရတနာမ်ားကိစၥ ႏွင့္ ပတ္သက္၍မူ အိႏိၵယျပည္ဆိုင္ရာ အတြင္းဝန္က အခ်က္မ်ားကို တင္ျပရန္ ထက္ ေအာက္ အရာရွိမ်ားကို ေတာင္းဆိုသည္။ ဆိုင္ရာ တို႕ကစုံစမ္းျပီး အထက္သို႕တင္ျပသည္။ တင္ျပခ်က္မွာ ယခင္ကအတိုင္းပင္ ျဖစ္သည္။

စေလဒင္သည္ သီေပါထံမွ အဖိုးတန္ရတနာပစၥည္းမ်ား ယူသည္ဟု ထင္စရာအေၾကာင္း ဘာမွ်မရွိေၾကာင္း၊ မည္သည့္ကတိဝန္ခံ ခ်က္ကိုမွ်လည္း မေပးခဲ့ေၾကာင္း၊ သီေပါသည္ မိမိႏွင့္ တစ္ပါတည္း ယူေဆာင္ လာေသာ ရတနာပစၥည္း မ်ားမွအပ အျခား မည္သည့္ ရတနာပစၥည္းကိုမွ် ျပန္ရမည္ဆိုသည္ ကတိစကား လည္း မရွိခဲ့ေၾကာင္းျဖင့္ အေၾကာင္းျပန္သည္။ စေလဒင္သည္ ပစၥည္းသိမ္း ေကာ္မတီက သိမ္းယူခဲ့ေသာ ရတနာပစၥည္း မ်ားကို ပစၥည္းသိမ္း ေကာ္မတီ၏ ကိုယ္စားတာဝန္က်သည့္ အေစာင့္ကို လႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုေန႕က (၁၈၈၅ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာ လ ၃၀ ရက္ေန႕) ဘုရင္ လက္နက္ခ်သည့္အခါ တြင္ မိမိႏွင့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားသည္ သီေပါႏွင့္ မိသားစုတို႕ ယူေဆာင္သြားျခင္းမျပဳေသာ ပစၥည္း မ်ားကို ဗိုလ္ခ်ဴပ္ ပရင္ဒါဂတ္စ္၏ အမိန္႕အရ ပစၥည္းသိမ္း ေကာ္မတီသို႕ လႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ေၾကာင္း ျဖင့္ေဖာ္ျပပါရွိသည္။

ျမန္မာျပည္အစိုးရသည္ ထိုကိစၥႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျမန္မာဝန္ေဟာင္းတခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေသခ်ာစြာစုံးစမ္းခဲ့သည္။

သူတို႕ထြက္ဆိုခ်က္အရ သီေပါဘုရင္၏ သရဖူထဲတြင္ရွိေၾကာင္း၊ ထိုပတၱျမား ၾကီးသည္အရည္အေသြးေကာင္းမြန္၍ တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္သည့္ ပတၱျမား ၾကီးျဖစ္ျပီး ဘိုးေတာ္ဘုရား (၁၉၈၂-၁၈၁၉) လက္ထက္ကတည္းက ရွိခဲ့ေသာ နန္းစဥ္ရတနာၾကီး ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၁၈၈၅ ခု၊ ႏိုဝင္ဘာ ၂၉ ရက္ေန႕မနက္တြင္ သီေပါမင္းကိုယ္တိုင္ ထိုပတၱျမားၾကီးကို စေလဒင္ လက္သို႕ေပးအပ္လိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္က စေလဒင္၏ စာေရးေတာ္ ၾကီး နီကလတ္ လည္းရွိေၾကာင္း၊ ထို႕ျပင္ တိုင္းတာမင္းၾကီးလည္း ရွိေၾကာင္း၊ မိမိကိုယ္ပိုင္ ပုရပိုဒ္ တစ္ဆူေပၚတြင္ ရတနာပစၥည္း မ်ား၏ စာရင္းကို ေရးမွတ္ေပးရေၾကာင္း၊ သို႕ရာတြင္ အျပည့္အစံု မမွတ္ရေသးေၾကာင္း၊ ထိုစာရင္း ကို နီကလတ္သို႕ ေပးလိုက္ေၾကာင္း၊ ထိုပစၥည္းမ်ား အားလုံးကို စေလဒင္က အဂၤလိပ္အရာရွိတစ္ေယာက္ လက္ေအာက္ရွိ အေစာင့္ တစ္ေယာက္ကိုေပးအပ္လိုက္သည္ကို မိမိျမင္လိုက္ေၾကာင္းျဖင့္ ေရႊတိုက္ဝန္က ထြက္ဆိုသည္။

ထိုအဂၤလိပ္အရာရွိ၏ အမည္ကို သတိရျခင္း ရွိမရွိ၊ ေရႊတိုက္အတြင္းဝန္၏ ထြက္ဆိုခ်က္ မွန္မမွန္၊ ထိုစာရင္း ႏွင့္ ထိုအဖိုးတန္ ပစၥည္းမ်ား မည္သို႕မည္ပံု ျဖစ္သြားသည္ကို သိမသိ၊ ပစၥည္းသိမ္းေကာ္မတီသို႕ အပ္ရာတြင္ မည္သို႕ေသာ အေျခအေနရွိသည္ကို သိမသိ စသည္သို႕ကို စေလဒင္အား ေမးျမန္းသည္။

၁၈၈၇ ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႕စြဲျဖင့္ စေလဒင္က အေသးစိတ္ ျပန္ၾကားရာ၌ ေရႊတိုက္အတြင္းဝန္ေျပာသည့္စကား မွန္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ မိမိ သည္ ထိုေန႕မနက္ကေရႊတိုက္အတြင္းဝန္ကို နန္းေတာ္ထဲတြင္ ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း၊ သို႕ရာတြင္ ပုရပိုဒ္တစ္ဆူေပးသည္ မေပးသည္ကိုမူ မိမိ မမွတ္မိေတာ့ေၾကာင္း၊ ထိုသို႕ ရုတ္ရုတ္သဲသဲ အခ်ိန္မ်ိဳးတြင္ အဖိုးတန္ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ား၊ စီျခယ္ထားသည့္ေရႊထည္ ပစၥည္း အေသး၊ အၾကီး အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႕ပါသည္ နန္းစဥ္ရတနာ ပစၥည္းအားလုံးကို ေရးမွတ္ဖို႕ ဆိုသည္မွာ ခက္ခဲလွေၾကာင္းျဖင့္ စေလဒင္က အေၾကာင္းျပန္ သည္။

ထိုရတနာပစၥည္းမ်ားအားလုံးသည္ နန္းေတာ္ဝရန္တာၾကမ္းျပင္ ႏွင့္ က်ယ္ဝန္းလွေသာ ညီလာခံသဘင္ခန္းမၾကမ္းျပင္တြင္ စုပံုျပန္႔ုၾကဲလ်က္ ရွိပါသည္..........။ ျဗိတိလွ်အစိုးသည္ အနည္းငယ္မွ်ေသာ ေက်ာက္မ်က္ရတနာအခ်ိဳ႕ကို ဝိတိုရိယဘုရင္မၾကီးထံ ေပးပို႕သည္။ က်န္ပစၥည္းမ်ားမွာ ေဆာက္ကင္ဆီတန္ ျပတိုက္သို႕ေပးပို႕သည္။

ဧကရီဘုရင္မၾကီးထံ ေပးပို႕သည့္ပစၥည္းမ်ားထဲတြင္ သီေပါ၏ အေကာင္းဆုံး သရဖူတစ္ခု၊ ဒုတိယ သရဖူမွ ျမေက်ာက္ၾကီးသုံးလုံး၊ သရဖူထဲမွ ကြၽတ္က်သည့္ ေက်ာက္အလြတ္ ၈ လုံးထည့္ထားသည့္ စကၠအိတ္တစ္လုံး၊ စိန္ေဒါင္း႐ုပ္ပါသည့္ ဘယက္တစ္ကုံး ႏွင့္ ေရႊဘီး တစ္ေခ်ာင္း တို႕ပါသည္။

ဒီအမႈကို သီေပါဘုရင္က ၁၉၁၁ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ အိႏၵိယ ျပည္ဘုရင္အျဖစ္ ရာဇဘိေသက ခံဖို႕ရာလာတဲ့ ပဥၥမေျမာက္ ေဂ်ာ့ဘုရင္ထံ သူ႕ရတနာပစၥည္းေတြ အတြက္ တာဝန္ရွိသူ စေလဒင္ကို တိုင္တန္းစာ ပို႔ရာက ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားျဖစ္သည္။